Raport o stanie Bełchatowa: kto może zabrać głos i jak wygląda debata?
Tylko 50 podpisów wystarczy, by zabrać głos na czwartkowej sesji Rady Miejskiej w Bełchatowie! Do środy złóż wniosek i wypowiedz się w debacie nad Raportem o Stanie Miasta.
Raport o stanie miasta – obowiązek i szansa na ocenę władz
Prezydent Bełchatowa, podobnie jak inni włodarze miast w Polsce, co roku do 31 maja musi przedstawić radzie miejskiej raport o stanie miasta. Dokument podsumowuje działalność samorządu w poprzednim roku: realizację uchwał, polityk, strategii oraz wydatkowanie środków z budżetu. To także wstęp do debaty, która kończy się głosowaniem nad udzieleniem wotum zaufania.
Publiczne wysłuchanie – mieszkańcy mogą zabrać głos
Od 2018 roku, dzięki zmianom w ustawie o samorządzie gminnym, mieszkańcy zyskali realną możliwość uczestnictwa w debacie nad raportem. To pierwsza taka forma wysłuchania publicznego w polskim samorządzie – oficjalna i zapisana w ustawie. W Bełchatowie, jako mieście powyżej 20 tys. mieszkańców, do udziału w debacie wystarczy zgłoszenie podpisane przez co najmniej 50 mieszkańców.
Kto może mówić na sesji? Czy dzieci też?
Ustawa nie precyzuje, kto dokładnie może wystąpić – nie ma wymogu posiadania czynnego prawa wyborczego. To oznacza, że głos mogą zabrać niepełnoletni mieszkańcy, uczniowie czy seniorzy. Liczy się fakt zamieszkiwania w Bełchatowie i spełnienie wymogu formalnego, czyli złożenie zgłoszenia do przewodniczącego rady miejskiej na dzień przed sesją.
Ograniczona liczba głosów – tylko 15 osób?
W debacie może wziąć udział maksymalnie 15 mieszkańców, chyba że rada miasta uchwali zwiększenie tego limitu. Decyzja ta powinna być przyjęta z odpowiednim wyprzedzeniem – najlepiej na stałe wpisana do statutu miasta. Eksperci wskazują, że takie ograniczenie może być zbyt sztywne – Bełchatów liczy ponad 50 tys. mieszkańców, więc trudno mówić o proporcjonalnej reprezentacji.
Radni bez limitu, mieszkańcy z ograniczeniami?
Radni mogą zabierać głos bez ograniczeń czasowych. Mieszkańcy – tylko jeśli statut miasta przewiduje zasady wystąpień. Jeżeli takich zapisów brakuje, prowadzący sesję może wprowadzić własne reguły, ale te powinny być wcześniej ogłoszone i powszechnie obowiązujące.
Po debacie – głosowanie nad wotum zaufania
Debata nad raportem kończy się głosowaniem nad wotum zaufania dla prezydenta miasta. Jeśli rada dwukrotnie z rzędu nie udzieli wotum, możliwe jest przeprowadzenie referendum w sprawie odwołania włodarza.
Luki w przepisach i praktyczne wątpliwości
Przepisy nadal nie precyzują wielu kwestii – np. czy osoby popierające zgłoszenie do debaty mogą podpisać się pod kilkoma zgłoszeniami.