Werbena cytrynowa – aromatyczne zioło
Werbena cytrynowa to roślina wielofunkcyjna, która zachwyca swoim wyglądem, zapachem i smakiem. W tym artykule podpowiemy Ci, jak ją uprawiać, rozmnażać i nawozić, oraz jak zrobić z niej orzeźwiające herbaty, lemoniady i koktajle.
Werbena cytrynowa - aromatyczne zioło do ogrodu i kuchni
Werbena cytrynowa to krzew pochodzący z Ameryki Południowej, który zachwyca nie tylko swoim wyglądem, ale także intensywnym zapachem i smakiem. Jest to roślina wielofunkcyjna, która może służyć jako ozdoba ogrodu, przyprawa do potraw, składnik napojów i deserów, a także lekarstwo na wiele dolegliwości.
W tym artykule dowiesz się, jak uprawiać i pielęgnować werbenę cytrynową w warunkach polskich, jak ją rozmnażać, nawozić i zimować, oraz jak wykorzystać jej właściwości w kuchni.
Przygotowaliśmy też dla Ciebie kilka prostych przepisów na pyszne i orzeźwiające napoje z werbeną cytrynową. Zapraszamy do lektury!
Werbena cytrynowa - charakterystyka rośliny
Werbena cytrynowa (Aloysia citrodora) to krzew dorastający w naszych warunkach do 1,2 m wysokości, o długich i wąskich liściach. Liście mają intensywny, cytrynowy zapach i smak, których źródłem są olejki eteryczne zawarte w roślinie. Kwiaty werbeny cytrynowej są drobne, białe lub różowe, zebrane w luźne wiechy na końcach pędów. W Polsce kwitnienie następuje rzadko i późno, od lipca do października.
Werbena cytrynowa - uprawa i pielęgnacja
Werbena cytrynowa jest rośliną ciepłolubną i wrażliwą na mróz, dlatego w naszym klimacie najlepiej uprawiać ją w doniczkach lub pojemnikach, które można przenosić do pomieszczeń chronionych przed zimnem. Można ją też sadzić w gruncie jako roślinę jednoroczną.
Werbena cytrynowa lubi stanowiska słoneczne lub lekko zacienione, osłonięte od silnego wiatru. Podłoże powinno być żyzne, próchniczne, gliniasto-piaszczyste i umiarkowanie wilgotne. Roślina nie toleruje zbyt suchych ani zbyt mokrych warunków.
Podlewanie powinno być regularne, ale nie nadmierne. Zaleca się też nawożenie rośliny co dwa tygodnie nawozem uniwersalnym lub nawozem do roślin kwitnących.
Werbena cytrynowa wymaga również przycinania i uszczykiwania pędów, aby pobudzić jej krzewienie i zapobiec drewnieniu dolnych części łodyg. Przycinanie wykonuje się na początku sezonu wegetacyjnego oraz po kwitnieniu, jeśli nastąpi.
Uszczykiwanie polega na usuwaniu wierzchołków pędów w trakcie wzrostu rośliny, co stymuluje jej rozkrzewianie i zwiększa ilość liści.
Werbena cytrynowa - rozmnażanie
Werbena cytrynowa może być rozmnażana na dwa sposoby: z nasion lub z sadzonek. Rozmnażanie z nasion jest czasochłonne i nie zawsze skuteczne, ponieważ nasiona werbeny cytrynowej mają niską żywotność i kiełkują nieregularnie. Jeśli jednak chcemy spróbować tej metody, należy wysiać nasiona do inspektu lub pojemników w lutym lub marcu. Nasiona należy wcześniej namoczyć w ciepłej wodzie przez 12 godzin, a następnie wysiać na powierzchni wilgotnego podłoża i przykryć folią. Pojemniki z nasionami powinny być ustawione w ciepłym i jasnym miejscu, ale nie na bezpośrednim słońcu. Podłoże należy utrzymywać wilgotne, ale nie mokre. Kiełkowanie może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Gdy sadzonki będą miały po 3-4 liście, należy je przesadzić do osobnych doniczek i pielęgnować jak rośliny dorosłe.
Rozmnażanie z sadzonek jest łatwiejsze i szybsze. Sadzonki o długości około 10 cm odcina się z końcówek zdrowych i silnych pędów werbeny cytrynowej w sierpniu lub wrześniu. Sadzonki należy usunąć dolne liście i umieścić w szklance z wodą lub w doniczce z wilgotnym podłożem. W obu przypadkach sadzonki powinny być ustawione w ciepłym i jasnym miejscu, ale nie na bezpośrednim słońcu. Po około 2-3 tygodniach sadzonki powinny wytworzyć korzenie i można je przesadzić do większych doniczek.
Werbena cytrynowa - zimowanie
Werbena cytrynowa jest rośliną wrażliwą na niskie temperatury i nie przetrwa polskiej zimy na otwartym powietrzu. Dlatego należy ją przenieść do pomieszczenia chronionego przed mrozem, najlepiej o temperaturze około 10°C, np. do piwnicy, garażu lub klatki schodowej. Roślina powinna być umieszczona w jasnym miejscu, ale nie na bezpośrednim słońcu. Podlewanie powinno być ograniczone do minimum, aby zapobiec gniciu korzeni. Nie należy też nawozić rośliny ani przycinać jej pędów.
Wiosną, gdy minie zagrożenie przymrozkami, werbenę cytrynową można ponownie wystawić na zewnątrz i wznowić jej normalną pielęgnację.
Werbena cytrynowa - zastosowanie w kuchni
Werbena cytrynowa jest nie tylko ozdobą ogrodu, ale także smacznym i zdrowym dodatkiem do wielu potraw i napojów. Jej liście mają intensywny, cytrynowy smak i aromat, który nadaje się zarówno do dań słonych, jak i słodkich.
Werbena cytrynowa może być używana jako przyprawa do ryb, mięs, sałatek, sosów i marynat. Może być też dodawana do deserów, lodów, sorbetów, ciast i owocowych sałatek. Świetnie komponuje się także z napojami orzeźwiającymi, herbatami, lemoniadami i koktajlami.
Werbena cytrynowa - przepisy na napoje
Werbena cytrynowa nadaje się idealnie do przygotowania orzeźwiających napojów, które mogą gasić pragnienie i poprawiać nastrój.
Oto kilka prostych przepisów na napoje z werbeną cytrynową:
Herbata z werbeną cytrynową
Herbata z werbeną cytrynową to klasyczny sposób na wykorzystanie tej rośliny. Można ją parzyć z suszonych lub świeżych liści, a także dodawać do niej inne składniki, takie jak miód, cytryna, imbir czy mięta.
Składniki:
2 łyżki suszonej lub 1/4 szklanki świeżej werbeny cytrynowej
4 szklanki wrzącej wody
opcjonalnie: miód, cytryna, imbir, mięta
Sposób przygotowania:
W dużej dzbanku umieścić werbenę cytrynową i zalać wrzącą wodą.
Przykryć dzbanek i odstawić na 10 minut.
Przecedzić herbatę i dodać według uznania miód, sok z cytryny, plasterki imbiru lub liście mięty.
Podawać na ciepło lub schłodzić i podawać z lodem.
Lemoniada z werbeną cytrynową
Lemoniada z werbeną cytrynową to pyszny i orzeźwiający napój, który można łatwo przygotować w domu. Werbena cytrynowa dodaje lemoniadzie niepowtarzalnego aromatu i smaku.
Składniki:
1/2 szklanki cukru
1/2 szklanki wody
1/4 szklanki świeżej werbeny cytrynowej
1 szklanka świeżo wyciśniętego soku z cytryny
4 szklanki wody gazowanej lub niegazowanej
lód
Sposób przygotowania:
W małym garnku zagotować cukier i wodę, mieszając, aż cukier się rozpuści.
Dodać werbenę cytrynową i gotować na małym ogniu przez 5 minut.
Zdjąć z ognia i odstawić do ostygnięcia.
Przecedzić syrop i wymieszać z sokiem z cytryny.
W dużej dzbanku połączyć syrop z wodą i dobrze wymieszać.
Podawać z lodem i gałązkami werbeny cytrynowej..
Koktajl z werbeną cytrynową
Koktajl z werbeną cytrynową to doskonały sposób na urozmaicenie wieczoru. Można go przyrządzić z dowolnym alkoholem, np. wódką, ginem lub rumem. Werbena cytrynowa nadaje koktajlowi wyjątkowego charakteru i świeżości.
Składniki:
1/4 szklanki świeżej werbeny cytrynowej
2 łyżki cukru
sok z 1/2 cytryny
1/4 szklanki wódki, ginu lub rumu
lód
woda gazowana
Sposób przygotowania:
W shakerze umieścić werbenę cytrynową i cukier i rozgnieść je tłuczkiem do mojito lub drewnianą łyżką.
Dodać sok z cytryny i alkohol i dobrze wstrząsnąć.
Przelać koktajl do wysokich szklanek z lodem i uzupełnić wodą gazowaną.
Ozdobić gałązkami werbeny cytrynowej i plasterkami cytryny
